ΤΖΕΝΗ ΚΑΡΕΖΗ

Η Χιονάτη και τα Γεροντοπαλίκαρα, 1960

Η Τζένη Καρέζη (Ευγενία Καρπούζη) του Κωνσταντίνου υπήρξε Ελληνίδα ηθοποιός του κινηματογράφου και του θεάτρου και θεατρική επιχειρηματίας.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 12 Ιανουαρίου του 1932 , σύμφωνα όμως με το λεξικό Έλληνες ηθοποιοί του ηθοποιού Θεόδωρου Έξαρχου (1930 - 1992), ως έτος γέννησης αναφέρεται το 1934. Επίσης σύμφωνα με την αυτοβιογραφία της κατά το πρώτο έτος της κατοχής ήταν περίπου 5 ετών και ζούσε στη Θεσσαλονίκη. Ο πατέρας της ήταν γυμνασιάρχης και η μητέρα της δασκάλα. Τα σχολικά της χρόνια τα πέρασε στην Ελληνογαλλική Σχολή Καλογραιών  στη Θεσσαλονίκη και στην Ελληνογαλλική Σχολή «Άγιος Ιωσήφ» (Saint Joseph) στην Αθήνα. Μιλούσε γαλλικά και αγγλικά. 

Η Τζένη Καρέζη έκανε δύο γάμους. Το 1962 παντρεύτηκε τον Ζάχο Χατζηφωτίου και έξι χρόνια μετά, τον Αύγουστο του 1968, τον ηθοποιό Κώστα Καζάκο, με τον οποίο και απέκτησε ένα γιο, τον επίσης ηθοποιό Κωνσταντίνο. Ήταν μόνιμη κάτοικος Αθηνών.

Πέθανε στις 27 Ιουλίου 1992 μετά από τετραετή μάχη με τον καρκίνο απο το 1988. Η σορός της τέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών. Στις 29 Ιουλίου του 1992 εψάλη η νεκρώσιμη ακολουθία στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Αθηνών και η ταφή της πραγματοποιήθηκε στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών δημοσία δαπάνη, παρουσία πολλών συναδέλφων της και απλού κόσμου.

Λίγους μήνες πριν το θάνατό της είχε συγγράψει την αυτοβιογραφία της.

Λυσιστράτη, 1972

ΘΕΑΤΡΟ

Το 1951, χρονιά που αποφοίτησε από την Ελληνογαλλική Σχολή, πήρε μέρος στη θεατρική παράσταση Αντιγόνη του Σοφοκλή, που τότε παιζόταν στο ΡΕΞ. Την ίδια επίσης χρονιά έγινε δεκτή στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου από την οποία αποφοίτησε το 1954. Από τον Οκτώβριο του 1954, μαθήτρια ακόμα, άρχισε να εμφανίζεται στη θεατρική σκηνή στο Θέατρο Κοτοπούλη, σε ρόλους πρωταγωνιστικούς δίπλα στη Μελίνα Μερκούρη στα έργα Ωραία Ελένη και Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα του Λόρκα, τα οποία και την καθιέρωσαν.

Μέχρι το 1959 ήταν βασικό στέλεχος του Εθνικού θεάτρου, ερμηνεύοντας Σαίξπηρ,  Τολστόι, Μίλλερ, Αντρέγιεφ, Τερζάκη, Ρώμα και Αριστοφάνη. Το 1962 ήταν πρωταγωνίστρια  στο Θέατρο Μουσούρη. Από το 1963 ηγούνταν πλέον προσωπικού θιάσου, όπου μεταξύ άλλων ανέβασε τα έργα Κρατικές υποθέσεις, Μαίρη - Μαίρη, Κάθε Τετάρτη, κ.ά. Από το1968 ανέβασε με τον Κώστα Καζάκο τα έργα: Θεοδώρα η Μεγάλη, Ασπασία, Το μεγάλο μας τσίρκο, Ο Εχθρός λαός. κ.ά.

Τζένη Καρέζη, Κώστας Καζάκος
Αγάπη και Αίμα, 1967

Άλλα θεατρικά έργα στα οποία έχει παίξει είναι: Ανεργία μηδέν, Δοκιμασία, Άμλετ, Ζωντανό πτώμα, Ανθή, Βασιλιάς Ληρ, Ζαμπελάκι, Νύχτα στη Μεσόγειο, Ένα κουτό κορίτσι, Η κυρία δε με μέλλει, Μία ιστορία από το Ιρκούτσκ, Πάπισσα Ιωάννα, Η κυρία Προέδρου, Πολίτες β΄ κατηγορίας, Η Παναγία των Παρισίων, Οι θεατρίνοι, Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ, Έντα Γκάμπλερ, Πρόσωπο με πρόσωπο, Βυσσινόκηπος (με μεγάλη επιτυχία), 

Διαμάντια και μπλουζ.

Στο αρχαίο θέατρο έπαιξε επίσης στα έργα: 

Αντιγόνη, Εκκλησιάζουσες, Λυσιστράτη Θεσμοφοριάζουσες, Κλυταιμνήστρα, Μήδεια, Ηλέκτρα και Οιδίπους Τύραννος.

Στη θεατρική σκηνή θεωρήθηκε καλλιτεχνική αντίπαλος της Αλίκης Βουγιουκλάκη, αναβιώνοντας έτσι την καλλιτεχνική αντιπαλότητα της Κυβέλης με τη Μαρίκα Κοτοπούλη, χωρίς όμως τις πολιτικές προεκτάσεις εκείνης της διαμάχης.

Η Τζένη Καρέζη ήταν στρατευμένη στο κομμουνιστικό κίνημα συμμετέχοντας σε πολλές πορείες ειρήνης. Ήταν μέλος της ΕΔΑ. Στα χρόνια της Χούντας συμμετείχε ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα και το 1974 έγινε μέλος του ΚΚΕ.

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 

Έτος	Τίτλος	Ρόλος
1955	Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο	Καίτη Μπεναρδή
1957	Λατέρνα, φτώχεια και γαρίφαλο	Καίτη Μπεναρδή
1957	Δελησταύρου και υιός	Μπίλλη
1957	Η θεία απ'το Σικάγο	Κατίνα Καδρή
1958	Μια λατέρνα, μια ζωή	Νίνα/ Ματίνα
1958	Το τρελοκόριτσο	Τζένη
1958	Η λίμνη των πόθων	Μιράντα
1959	Ταξίδι με τον έρωτα
1959	Το νησί των γενναίων	Ντόνα
1959	Ναυάγια της ζωής	Φούλα
1960	Ραντεβού στην Κέρκυρα	Μίρκα/ Ντιάνα Λανίτου
1960	Το κοροϊδάκι της δεσποινίδος	Τζούλια Καράλη
1960	Χριστίνα	Χριστίνα
1960	Η Χιονάτη και τα επτά γεροντοπαλίκαρα	Αλέξια/ Μαρίνα
1961	Ποια είναι η Μαργαρίτα	Μαργαρίτα
1962	Η νύφη το 'σκασε	Καίτη
1962	Η Αθήνα τη νύχτα	Τζένη Καρέζη
1963	Τα κόκκινα φανάρια	Ελένη Νικολέσκου
1964	Λόλα	Λόλα
1964	Ένας μεγάλος έρωτας	Λένα
1964	Δεσποινίς Διευθυντής	Λίλα Βασιλείου
1965	Μια τρελή, τρελή οικογένεια	Μίκα
1965	Τζένη, Τζένη	Τζένη Σκούταρη-Μαντά
1966	Μια σφαίρα στην καρδιά	Κάρλα
1967	Κοντσέρτο για πολυβόλα	Νίκη
1967	Εκείνος κι εκείνη	Εκείνη
1968	Ένας ιππότης για τη Βασούλα	Βασούλα Λιόντου
1968	Αγάπη και αίμα	Φώνη Γέρακα
1970	Μια γυναίκα στην αντίσταση	Άννα Κωλέτη
1971	Μαντώ Μαυρογένους	Μαντώ Μαυρογένους
1972	Ερωτική συμφωνία	Ειρήνη/ Μπέτυ Στεργίου
1973	Λυσιστράτη	Λυσιστράτη

Τζένη Καρέζη, Κώστας Καζάκος
Το Νου Σου Στην Αμέλια, 1980

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ 

Επίσης η Τζένη Καρέζη εμφανίσθηκε και στην ελληνική τηλεόραση στις τηλεοπτικές σειρές:

Μαρίνα Αυγέρη (1973) .... Μαρίνα Αυγέρη

Η μεγάλη περιπέτεια (1976)

Μαύρη χρυσαλλίδα (1990) .... Ναταλία

Το Μεγάλο μας Τσίρκο, 1973

Οι διώξεις της δικτατορίας 

(http://www.tovima.gr/)

1973: Η Τζένη Καρέζη με τον Κώστα Καζάκο ανεβάζουν τη θρυλική παράσταση το «Μεγάλο μας τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Το έργο γίνεται σύνθημα στο στόμα των φοιτητών και η παράσταση, αλληγορικά γραμμένη, καταφέρνει να περάσει αρχικά τις συμπληγάδες της λογοκρισίας, κρύβοντας δεκάδες μηνύματα κατά της δικτατορίας. Ο Νίκος Ξυλούρης συγκλονίζει με τα τραγούδια του Σταύρου Ξαρχάκου και ο Διονύσης Παπαγιανόπουλος είναι αξεπέραστος στον ρόλο του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Το θέατρο, φυσικά, είναι κατάμεστο κυρίως από την αγανακτισμένη νεολαία, αλλά και από ασφαλίτες, στρατιώτες, αστυφύλακες που κυκλοφορούν στους διαδρόμους ανάμεσα στο κοινό καταγράφοντας τις φράσεις επάνω στις οποίες ο κόσμος χειροκροτεί. Η σύλληψη του ζεύγους Καζάκου - Καρέζη δεν άργησε να έρθει. 

«Το κουδούνι χτύπησε. "Ασφάλεια" μας λένε» αναφέρει ο Κώστας Καζάκος καθώς διηγείται τη σύλληψή τους. «Μας κατέβασαν κάτω. Κρατιόμασταν από το χέρι. Ερχεται ο επικεφαλής, ήταν ο ταγματάρχης Μπάκας, και μας δίνει μία, μας χωρίζει τα χέρια, πετάνε την Τζένη μέσα σε ένα αυτοκίνητο και εξαφανίζονται. Εμεινα στο πεζοδρόμιο. Δεν έχω αισθανθεί ποτέ έτσι στη ζωή μου. Πήραν τη γυναίκα μου και έμεινα στο πεζοδρόμιο σαν ηλίθιος να κοιτάζω. Αρχίζω σαν τρελός να την ψάχνω. Δεν ήξερα πού την είχαν. Τελικά την ανακαλύψαμε με έναν φίλο μου γιατρό που ήταν της αμερικανικής πρεσβείας. Ετσι έμαθα από έναν αμερικανό συνταγματάρχη ότι την είχαν στο ΕΑΤ-ΕΣΑ. Το βράδυ έπιασαν και μένα. Εναν μήνα και κάτι μείναμε μέσα. Μας άφησαν τα Χριστούγεννα. Δεν μας βασάνισαν σωματικά, αλλά φανταστείτε πως όταν άφησαν την Τζένη και γυρίσει σπίτι, η εξαδέλφη της η Νόρα, με την οποία είχαν μεγαλώσει μαζί, δεν τη γνώρισε. Βάλε με το μυαλό σου εικόνα». 

Η Καρέζη και ο Καζάκος, βγαίνοντας από τη φυλακή, είναι αμετανόητοι και περισσότερο πεισμωμένοι να συνεχίσουν το έργο. Οταν η αυλαία πέφτει στην πρώτη παράσταση μετά τη σύλληψη, οι θεατές ραίνουν τους ηθοποιούς με κόκκινα γαρίφαλα υπό την παρουσία δεκάδων όρθιων αστυνομικών και ασφαλιτών. «Ναι, μπορώ να ξανακάνω φυλακή. Αν χρειαστεί, μπορώ να ξαναπάω» ψιθυρίζει η Καρέζη. 

Η μεγάλη θεατρίνα 

Τη χρονιά 1982-1983 η Τζένη Καρέζη και ο Κώστας Καζάκος ανεβάζουν την παράσταση «Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ;», σε σκηνοθεσία Ζυλ Ντασσέν. Με αυτό το έργο για πολλούς σηματοδοτείται η μεγάλη στροφή της Καρέζη προς τους μεγάλους ρόλους. Η ερμηνεία της πράγματι είναι συγκλονιστική. Ο Γρηγόρης Βαλτινός, ο όποιος έπαιξε μαζί της, θυμάται: «Ηταν μαγική η συνεργασία της Τζένης με τον Ζυλ Ντασσέν. Η Τζένη μιλούσε γαλλικά, καταλαβαίνετε, λοιπόν, όταν άρχιζαν να συνομιλούν πώς αισθανόμασταν εμείς οι υπόλοιποι, οι αγράμματοι. Είχε τεράστιο άγχος, τόσο που δεν μπορούσε να διακρίνει καθαρά αν η παράσταση θα κάνει επιτυχία ή όχι. Οταν ήθελε να με πειράξει και να κάνουμε αστειάκια, μου μιλούσε στον πληθυντικό. Είμαστε στη γενική πρόβα, λοιπόν, και μου λέει "δεν πειράζει, κύριε Βαλτινέ, εμείς το μεράκι μας το κάναμε. Αν δεν αρέσει στον κόσμο, να βρούμε κανένα εργάκι να το ανεβάσουμε μετά;". Φοβόταν ότι αυτή η στροφή σε ένα ρεπερτόριο πιο δύσκολο, πιο απαιτητικό, δεν θα της έβγαινε. Τελικά, της βγήκε, γιατί ήταν συγκλονιστική». 

Τα «εργάκια», φυσικά, για την Τζένη Καρέζη έπειτα από αυτή την παράσταση τελείωσαν. Συνεχίζει, λοιπόν, με «Εντα Γκάμπλερ» και συγκλονίζει με τη «Μήδεια» σε Ηρώδειο και Επίδαυρο, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Μίνωος Βολανάκη, συνεργάζεται με τον Ολέγκ Εφρέμοφ στο έργο «Πρόσωπο με πρόσωπο», ανεβάζει «Ηλέκτρα» με τον Ρόμπερτ Στούρουα το 1987, παίζει Τσέχωφ («Ο βυσσινόκηπος») και πικραίνεται εξαιτίας του περίφημου τσιγάρου που άναψε η Αννα Μακράκη στην Επίδαυρο, όταν ανέβασε τον «Οιδίποδα Τύραννο», το 1989, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Στούρουα. «Τον παρακαλούσαμε μέχρι την τελευταία στιγμή, πίσω από το σκηνικό στην Επίδαυρο, να κόψει τη σκηνή με το τσιγάρο» θυμάται ο Κώστας Καζάκος. «Με τίποτα εκείνος. "Φεύγω αυτή τη στιγμή" έλεγε και το σεβαστήκαμε, γιατί δεν ήταν τυχαίος άνθρωπος ο Στούρουα. Δεν έγινε μεγάλη φασαρία, απλώς μια παρέα εκνευρίστηκε και φώναξε κάτι, λίγο δυνάμωσε ο θόρυβος, "αίσχος" φώναξαν και κάτι τέτοια. Μετά, μόλις τελείωνε η Μακράκη, έπρεπε να βγει ο Οιδίποδας τυφλωμένος για να παίξει την κορυφαία του σκηνή. Η Τζένη με παρακαλούσε να σταματήσουμε. "Μη βγεις. Πού θα πας σε αυτή τη ζούγκλα; " φώναζε. "Είσαι καλά που δεν θα βγω;" της είπα. Το έλεγε περισσότερο από έγνοια για μένα. Η ίδια ούτε που θα το συζητούσε να μη βγει. Ηταν μια εμπειρία συγκλονιστική. Γιατί υπήρχε μια αναστάτωση και έχω την αίσθηση ότι μετά τις πρώτες ατάκες του θρήνου, ηρέμησε η πλατεία και όχι μόνο δεν με έβαλε από κάτω, αλλά μου έδωσε δύναμη και έβγαλε και χειροκρότημα μετά. Το κερδίσαμε το παιχνίδι. 

Η τελευταία της παράσταση, πάντως, το "Διαμάντια και μπλουζ" της Λούλας Αναγνωστάκη, θεωρώ ότι ήταν ο κορυφαίος ρόλος της καριέρας της. Εκανε ένα υποκριτικό άλμα, ξεπέρασε και το έργο και τον ρόλο η Τζένη». 

ΠΗΓΕΣ

 http://el.wikipedia.org/

http://www.tovima.gr/ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ  http://www.jkf.gr/gr/el/fotografies/#!/medialibrary:31